pimenlotte.reismee.nl

Kia Ora!

Het is alweer even geleden, maar hier dan weer een bericht van ons. Nieuw-Zeeland zit er alweer op, de zes weken vlogen voorbij en het was echt ge-wel-dig mooi! We hebben erg goed weer gehad voor het naseizoen/herfst, overdag vaak rond de 22 graden en zonnig. Al hadden we de laatste week wel steeds vaker regen. Maar ja, de volgende bestemming: Frans Polynesië, heeft tropische temperaturen! En daar zijn we dus nu. Een droombestemming.. We zijn eerst twee dagen in Tahiti geweest en nu op Moorea, een eilandje ernaast, maar daar meer over in het volgende verhaal. Nu eerst Nieuw-Zeeland:

Onze rondreis in het mooie (let op hoe vaak het woordje mooi voorkomt) Nieuw-Zeeland begon 8 maart met lang wachten op het vliegveld van Christchurch. Om half 12 's avonds landden we, prima vlucht en op naar de douane. We dachten dat Australië binnenkomen 'lastig' was, maar nu hadden we echt met een chagrijnig mens te maken. We kregen kruisverhoor over waar we allemaal naar toe wilden in Nieuw-Zeeland en we MOESTEN plaatsnamen noemen.. Maar die wisten we toen ff niet uit ons hoofd. Of we dan niet de Lonely Planet hadden gelezen in het vliegtuig van Sydney naar Christchurch?! Nee, dit keer niet.. Zomaar, omdat het juist mooi is dat je niet precies weet wat je allemaal wil gaan doen. En daarnaast hebben we tijd zat, dus we gaan dat echt wel uitzoeken. Toen was mw. toch wel erg beledigd. We dachten nou moeten we morgen zeker terug komen, met een opstel over alle plaatsen waar we heen willen in zes weken, PLUS de bezienswaardigheden ter plekke ;) Ze was druk op onze landingskaart aan het krassen want we hadden er volgens haar ook al te veel opgezet. Wat een doos.

Het visum kregen we toch nog en we hoefden ook niet terug te komen! Mooi, toen gingen we de tassen ophalen en daar begon de volgende controle. Wat er in de tassen zit. Nou, veel.. We werden naar de zijkant gestuurd, net als alle andere toeristen met backpacks. Tassen uitgepakt, schoenen gecontroleerd op vuil eronder en toen alles goed was mochten we de boel weer inpakken. Na ruim een uur aan controles waren we dan Nieuw-Zeeland binnen. Al moesten we eerst nog tot tien uur die ochtend wachten, omdat we de camper niet eerder konden ophalen. Dus, een mooi plekje gezocht in de aankomsthal en geduldig gewacht. We hadden de dekentjes uit het vliegtuig meegenomen en dat was maar goed ook, want het was er een stuk kouder dan in Sydney (vooral als je bij een buitendeur gaat zitten midden in de nacht.. Maar we hadden geen zin om ons weer te verplaatsen). Slapen lukte niet, dus maar een beetje brochures gelezen en gelachen omdat het vliegveldpersoneel steeds de mensen wakker maakte die op de grond lagen te slapen, want dat mocht absoluut niet. Je moest op je stoeltje blijven zitten..

Om tien uur was het dan eindelijk tijd om het vliegveld te verlaten. Op naar Happy Campers! Hyper van slaapgebrek en enthousiasme, reden we na een halfuurtje weg in onze camper, om een paar minuten later gestopt te worden door een medeweggebruiker. Ons rechterachterwiel viel er bijna af.. Zo goedemorgen! We vonden al wel dat ie erg schudde, maar we dachten dat zal wel aan ons liggen: moe, al vier maanden niet gereden, best een grote auto en dan ook nog links rijden.
We hebben de man heel vriendelijk bedankt, zijn bij de eerste de beste afslag gestopt en hebben het verhuurbedrijf gebeld. Ze kwamen er meteen aan, het wiel zat compleet los en de bouten staken er uit.. Ze waren blij dat we zo snel gewaarschuwd waren, draaiden de vier bouten aan (de vijfde waren we al verloren..), reden met ons mee terug en we kregen een nieuwe camper.
Zo, tweede poging. We zijn meteen naar een camping gereden, een kwartiertje verderop. Het leek ons niet verstandig om die dag nog veel kilometers af te gaan leggen. Zo bleek ook, want al snel daarna knalden we tegen een spiegel van een andere auto aan, oeps.. Haha die klapte in en niet eraf gelukkig.

Op de camping was het een gezellige drukte. Vakantiegangers uit Europa, Australië en Nieuw-Zeeland zelf. Je maakt zo makkelijk een praatje en ze zijn zo geïnteresseerd en vriendelijk. We kregen zelfs van een wat ouder Australisch stel drie volle tassen met boodschappen. Ze gingen de volgende dag naar huis en konden de spullen toch niet meenemen in het vliegtuig. Echt zo leuk! En nuttig vooral.
We hebben die middag lekker een beetje rondgelopen, nog wat extra boodschappen gehaald, ons eigen potje gekookt in de camper (dat is toch ook wel weer erg fijn na zo vaak uit eten te zijn geweest! Verwend..) en 's avonds hebben we vroeg ons bed opgemaakt, na ruim 36 uur wakker te zijn geweest.

De dag erop was het dan echt zover. We hadden een beetje een route uitgestippeld en waren helemaal klaar om te gaan rijden. Op naar Akaroa, zo'n anderhalf uur van Christchurch vandaan. Het rijden ging nu heel wat soepeler dan de dag ervoor gelukkig. Akaroa is een leuk Frans dorpje, aan het water. De route er naar toe was meteen al super mooi en het is zo schoon overal. Groene bergen, uitgestrekte landschappen en zicht op de kust. We hebben er een dolfijnen cruise gedaan. Je vind daar de Hector dolfijn, de kleinste dolfijnsoort ter wereld, slechts een meter groot. We zagen er (maar) drie, maar ze zwommen en sprongen zo mooi om de boot heen dat het aantal niet uit maakte. De hond op de boot, 'captain Harper' en gekleed in zwemvest, waarschuwde steeds als ie een dolfijn zag door heel hard te blaffen. Grappig beest, hij werd helemaal gek! Even later zagen we ook nog eens heel veel zeehonden; een geslaagd tochtje.

Vanuit Akaroa zijn we richting het zuiden van het zuidereiland gereden. Via Lake Tekapo, een geweldig mooi blauw meer. We zijn gestopt op een zogenaamde DOC (department of conservation) camping, die zijn goedkoop (meestal geen personeel aanwezig), gevestigd op mooie locaties en goed onderhouden. Er wordt door de overheid streng gecontroleerd op wild kamperen en op heel veel plekken mag je niet meer zomaar je camper neerzetten. Best jammer, er zijn zoveel mooie plekken waar je zo wilt blijven staan. Dat hebben we de Nieuw-Zeelanders zelf ook al een paar keer horen zeggen. Tien jaar geleden mocht 't nog wel. Dit maakte het voor ons wel even een stuk duurder dan we dachten. We hadden op vaak gratis kamperen gerekend. Een goed hotel in Azië is goedkoper dan een camping in Nieuw-Zeeland.. Die DOC campings zijn dus een mooi alternatief.

We zijn 's ochtends al weer vroeg weggereden. En onderweg vaak gestopt. Bij Moeraki Boulders Beach (fosielen in grote ronde stenen die op het strand liggen), daarna naar shag point, waar we belachelijk veel zeehonden zagen! Heel erg mooi. We zijn het Otago Peninsula opgereden, een schiereiland met ook weer veel zeehonden, pinguins en albatrossen. Via een supermooie kustweg kwamen we uiteindelijk in Dunedin, een mooi stadje, waar we twee dagen zijn gebleven. Op een luxere camping, want douchen en wassen is af en toe ook nodig.. Het weer was er erg goed, zonnig en warm. We hebben 'oudejaarsavond' + verjaardag van Pim gevierd, inclusief slingers in de camper. (Bedankt voor alle felicitaties!) 's Avonds wilden we bbq'en, maar dat stomme ding deed 't niet. Ze hadden ons niet de goede slang meegegeven bij Happy Campers. Dus toen maar gewoon in de pan ge-bbq'ed! Ook goed.

Via de Catlins, een mooi natuurgebied, zijn we verder naar het zuiden gereden. Via Nuggetpoint, met wéér heel veel zeehonden, vogels, een mooie vuurtoren en gewoon een geweldig uitzicht op zee. De uitstekende rotsen in zee zijn de 'nuggets', vandaar de naam. We hebben weer een DOC camping opgezocht, een hele mooie aan zee. Echt alles is mooi....
Die volgende ochtend vroeg, zagen we ook nog een zeeleeuw op het strand. Echt geweldig, zo naast de camping..! Via mooie watervallen zijn we de dag er na verder gereden naar het meest Zuidelijke punt van Nieuw-Zeeland: Slope Point. Via een weiland, tussen de schapen door, kon je er naar toe lopen. Het regende en waaide flink, maar het uitzicht op zee was mooi en het voelt wel bijzonder om op het meest zuidelijke puntje te staan. Onderweg vonden we een gratis overnachtingsplekje aan zee. Via de kustweg er naar toe zagen we ineens dolfijnen! Er waren twee mensen aan het paddle boarden en de dolfijnen zwommen om ze heen.. Nou dat was echt prachtig om te zien! Nog geen drie meter van het strand af zag je de dolfijnen met die mensen spelen en ze in de golven zwemmen. Wat een geluk :)

We hebben de scenic route in het Zuidereiland, die begon in Dunedin, helemaal afgereden tot in Te Anau. Het weer was er weer heerlijk, niks te klagen, nog bruin geworden ook, in het najaar. We zijn het stadje ingelopen en hebben overwogen een tour te boeken naar Millford of Doubtfull sound (prachtige fjorden), maar we vonden het echt te duur.. We zijn de volgende dag zelf naar Millford Sound gereden, in de regen en mist (helaas, maar dat heb je daar meestal hoorden we, wel apart hoe het weer zo snel kan veranderen) via een mooie, bochtige weg en de Homer tunnel. We hebben in Milford wat gewandeld en uitgekeken op de mooie bergen, de fjorden en de cruiseboten en zijn daarna via de zelfde (en enige) weg teruggereden. We zijn doorgereden naar Queenstown. Echt een leuk, sfeervol stadje. We hebben er lekker op een terrasje gezeten en wat rondgelopen. Het mooie is dat de steden en dorpjes allemaal zo 'klein' zijn dat je er lopend zo goed als alles kan zien. Al zijn sommige dorpjes wel echt heel klein, met nog geen drie huizen en een cafe.. Grappig om te zien dat ze nog de moeite doen om er een plaatsnaambord bij te zetten. Wat is Keijenborg dan toch groot, en Westervoort al helemaal.. Haha!

Via Arrowtown, een oud goudzoekersdorpje met mooie oude gebouwen, zijn we de Crown Range Road opgereden naar Wanaka. Echt een prachtige weg door de bergen. Onze camper trok 't met moeite, maar we zijn er doorgekomen.

Op de camping aan een mooi meer, Lake Paringa, werden we vervolgens compleet opgevreten door zandvliegjes.. Vooral Pim heeft daar vrienden gemaakt. Wat een beesten zijn dat zeg! Ze gaan gewoon niet weg, ze prikken je en die bulten jeuken zo'n twee weken lang. Het was mooi weer, maar buiten zitten was bijna niet te doen door die beesten. Dus naar binnen. Alleen zat de hele camper vol met die dingen. We hebben de insectenverdelger erbij gehaald (dat hadden we ook van het Australische stel gekregen in Christchurch!) en het hok goed vol gesprayd. En of dat hielp, de vloer zag er zwart van. De mensen naast ons maar lachen, dat waren twee gepensioneerde Nieuw-Zeelanders met een camper van een meter of acht, met hordeur natuurlijk... Het zijn complete woonhuizen! Inclusief luxe keukens, hoekbanken, etc.

De volgende dag zijn we naar de gletsjers gereden. We hebben eerst de Fox Glacier bezocht. Een mooie wandeling, waarbij je 200 meter van de gletsjer vandaan loopt, verder mocht je niet zonder gids. Erg mooi om te zien, vooral ook hoe afwisselend het landschap in Nieuw-Zeeland is. Omdat we toch wat dichter bij een gletsjer wilden komen, zijn we naar Franz Jozef gereden. Daar was het niet mogelijk om een wandeling te maken, vanwege gevaarlijke omstandigheden als vallend ijs. Toen was de enige optie om er een scenic helikoptervlucht overheen te maken. En dat hebben we gedaan :) mooooi! Het was even spannend of het wel door zou gaan omdat er teveel bewolking was. Na drie keer een nee en uren wachten, mochten we aan het eind van de middag de helikopter in, op naar de sneeuw. Kregen we ook nog een upgrade van 20 naar een 30 minuten durende vlucht..! Het was zo ontzettend gaaf! Prachtig! We hebben over de Fox en over de Franz Josef Glacier gevlogen (en nog vele anderen, want er zijn er veel in dat gebied) en hebben de Mount Cook gezien. Halverwege stopte de helikopter op de gletsjers en zijn we uitgestapt in de sneeuw. Bij ons in de helikopter zat een gezin uit Tahiti, de twee kinderen hadden nog nooit in hun leven sneeuw gezien, erg mooi om die gezichtjes te zien :)

Na dit moois zijn we nog naar Lake Matheson gereden, het spiegelmeer, al was er teveel wind waardoor het nauwelijks spiegelde. (We zijn er daarom maar niet ingesprongen Bob..! Hadden we anders wel gedaan hoor). Toen de camper weer in, verder naar het noorden gereden. 's Nachts weer een gratis camping gevonden aan zee. Je mocht er weer alleen overnachten als je een self contained camper had (komt er op neer dat je een wc en een wasbak moet hebben). En die hadden we. 's Ochtends zagen we een bekeuring van 200 dollar achter de ruitenwisser zitten.. Dat was schrikken en balen, want het sloeg nergens op! We hebben aan de andere mensen die ook op de parkeerplek stonden gevraagd of zij er ook een hadden, maar geen van hen had een bon. Alleen wij.. Terwijl zij dezelfde stickers en pasjes op de camper hadden zitten als op die van ons. Dus op naar het gemeentehuis. En wat bleek, het self contained pasje op de vooruit zat verkeerd om, waardoor ze 'm niet konden zien.. En dan geven ze meteen maar een boete (fijn ook dat ze dat meteen goed doen bij het camperbedrijf). De bekeuring werd wel direct ongedaan gemaakt gelukkig!

Toen weer vrolijk verder, naar de pannenkoekrotsen 'Punaiki'. Dat zijn rotsen in laagjes, waardoor ze op stapels pannenkoeken lijken. Leuk om te zien. We stapten daarna de camper weer in.. en toen startte die niet meer! Accu leeg. Neeeeeee... Lekker dagje. We hadden al gemerkt dat ie zwak was, want hij startte vaker slecht. Dus, Happy Campers gebeld, startkabels geregeld, andere mensen gevraagd om te helpen starten en toen vlot door naar een garage 1,5 uur verderop. Daar werden we gelukkig meteen geholpen. Het camperbedrijf had ze al gebeld dat we er aan kwamen en na een nieuwe accu konden we al snel weer verder. Fijn! Op naar een camping..

Via mooie bergpassen zijn we naar Abel Tasman National Park gereden. Daar hebben we een kajak gehuurd bij Tata Beach. Super helder water, lekker weer, zeesterren, zeehonden.. Het was wéér prachtig.
Via leuke stadjes zijn we naar Nelson gereden. Daar is het middelpunt van Nieuw-Zeeland en werd ooit de eerste rugby wedstrijd gespeeld.
De dag er op zijn we naar Kaikaura gereden, wat zuidelijker en dus om, maar omdat daar veel walvissen voorkomen vonden we dat het ritje wel waard. Soms kun je daar de walvissen zelfs vanuit de kust zien. Dat geluk hadden we niet, maar we hebben wel weer veel zeehonden gezien. Die blijven ook mooi! Toen we richting de camping terug liepen kwamen we Thomas en Lim tegen, dit stel hebben we ontmoet in Bali met Fred en Annie en nu waren de rollen omgedraaid en waren Thomas zijn ouders er. Was echt leuk om ze weer te zien en te spreken! Grappig, dat je elkaar dan weer ergens tegen komt in een ander land, in een klein dorpje.

Toen weer terug naar het noorden. Bovenin het zuidereiland hebben we in Blenheim twee fietsen gehuurd en hebben we een wijnroute gefietst. Twintig kilometer, da's genoeg als je gaat wijnproeven. Was erg leuk! Ook hebben we nog een farmers market bezocht. We hadden fietstassen, handig voor al die flessen ;) haha

In Picton hebben we na drie weken zuidereiland de ferry naar het noordereiland gepakt, waar we ook nog weer drie weken te gaan hadden. (Ja, je bent pas halverwege het verhaal!)
Om één uur in de middag reden we met ons campertje de boot op en vertrokken we, om na vierenhalf uur varen aan te komen in Wellington. Het was een mooi boottochtje, door de fjorden van de Marlborough sounds. Wellington vonden we een erg leuke stad (niet groot voor een hoofdstad), 't noemt zichzelf 'the coolest little capital of the world'. Vanaf de camping zijn we er met de bus naar toe gegaan, op zich niet bijzonder, maar wel grappig was dat we een Nederlandse buschauffeur hadden. Is toch grappig dat je in een Nieuw-Zeelandse bus in het Nederlands te horen krijgt waar je uit mag stappen! We hebben er een paar uur rondgelopen, zijn met een oud treintje de berg opgegaan naar de botanische tuinen en hebben er het Te Papa museum bezocht, waar echt van alles over het land te zien is (van Maoricultuur tot een aardbeving-simulatie-huis en kunstwerken).

Na twee dagen in Wellington zijn we weer verder gereden. Onderweg naar het noorden zagen we in een klein plaatsje genaamd Foxton, een Dutch Mill. Deze Hollandse molen was pas nog gerestaureerd en het oude mannetje dat er werkte was zo enthousiast! We konden het dan ook niet laten om er met lege handen weg te gaan. Hij verkocht namelijk ook allerlei Nederlandse producten.. Van gehaktmix tot stroopwafels en bliksoep van de Euroshopper! Geweldig!

Toen was het tijd voor pittiger werk.. De Tongariro crossing in Tongariro National Park. Een wandeling die als behoorlijk pittig te boek staat en je (zoals de Lonely Planet zegt) niet zomaar ff loopt. Wij wilden 'm wel gaan lopen omdat het ons heel erg mooi leek. Er zijn drie vulkanen in het gebied en mooi gekleurde zwavelmeren. Bij de I-site waar we vervoer er naar toe regelden vertelden ze ons dat snelle mensen 'm in zes uur lopen, maar dat je er negen uur over mag doen. Dat is de laatste optie om opgehaald te worden na de trekking. Oké..
De volgende ochtend vertrokken we om acht uur. Het was super druk bij het startpunt (dan zal het ook wel meevallen, als zoveel mensen 'm lopen..) en stralend weer. Na het eerste uur begon de lange klim naar boven. Pittig.. Maar erg mooi, uitzicht op de rode krater. (Voor de filmkenner Mount Doom). Toen weer even vlak, toen weer stijl naar boven, om daarna een geweldig uitzicht te hebben op de drie prachtige groen-geel-blauw gekleurde zwavelmeren: the Emerald Lakes. Toen nog een prachtig blauw meer en daarna de mooie tocht naar beneden. Rokende kraters in het vulkanische gebied en mooie uitzichten. Maar wat normaal het makkelijkste is vonden wij het ergste, namelijk stijl naar beneden, pff.. Last van de knieen, blaren en last van de teennagels die in de schoenen drukten, maar ja, doorlopen. En ja, wij snelle mensen, waren na zes uur lopen bij het eindpunt!! Ha!!
Blij waren we toen we weer in het busje terug naar Whakarapapa village zaten, waar onze camper stond. Op naar Taupo, waar we op de camping meteen het thermale buitenzwembad van 40 graden zijn ingedoken. Misschien zou het helpen tegen spierpijn.. Pim's teennagels zijn nu, weken later nog blauw en we hebben drie dagen spierpijn gehad..! Maar het was het zeker wel waard!

Vanuit Taupo zijn we via de thermal highway naar Wai-O-Tapu gereden. Een heel bijzonder en mooi landschap met veel rokende kraters, thermale bronnen en een champagnepool, die rood aan de rand is en blauw en rokend in het midden. Devil's bath was groen.. En stonk net als alle anderen ook goed naar rotte eieren. Erg bijzonder allemaal. Daarna zijn we door gegaan naar Rotorua, waar ook nog steeds een sterke zwavelgeur in de lucht hing. Je hebt er ook weer veel thermale baden en bronnen. We hebben er het Maori museum bezocht en zijn daarna naar Whakarewarewa gegaan: 'The living Maori village'. Interessant om te zien hoe de mensen gebruik maken van de hete bronnen die ze daar hebben. Ze koken en ze wassen zich er in (niet in hetzelfde water haha). Ook werd er nog een Maori dansvoorstelling gegeven inclusief de beroemde Haka. De afsluiter was een grote spuitende geiser, metershoog de lucht in.

En toen weer heel wat anders: Hobbiton. De filmset van de film The Hobbit en The Lord of the Rings. Commercieel gebeuren, maar grappig om al die kleine huisjes te zien! Inclusief waslijntjes met kleine hobbit kleren, groentetuintjes en de wegwijsbordjes.. Alles is precies gelaten zoals het was tijdens het filmen. We kregen een aantal leuke weetjes van de film, zoals dat er één persoon is aangenomen om elke dag te lopen naar de waslijn om een echt pad te creëren. De dag erop regende het weer, dus een mooie dag om grotten in te gaan: the Waitomo Glowwormcaves. In het donker en op een bootje door de grot zie je boven je allemaal kleine lichtjes: de gloeiwormen.

We zijn vervolgens een paar honderd kilometer naar de rechterkant van het Noordereiland gereden, richting strand. Altijd goed, vooral als het weer opklaart terwijl ze hebben gezegd dat we een week regen kunnen verwachten! We zijn naar hot water beach geweest in Hahei. Gelegen op het (daar is ie weer) mooie Coromandel Peninsula. Omdat daar ook weer thermale reservoirs diep onder de grond zitten, kun je bij eb een gat graven en dan komt er heet water (tot 64 graden..) naar boven. Dus, een schepje gehuurd op de camping en graven maar. We waren niet alleen, het stukje strand (het kan maar op een klein stuk, we zaten eerst verkeerd en daar was het water inderdaad koud) zat bomvol. We hebben er zo'n twee uur gezeten, in een gat van een ander haha (plaatsgebrek), met een leuk Nederlands stel en hun twee meiden. Na twee uur werd het ons te warm en zijn we gegaan. We hebben diezelfde middag nog een wandeling gedaan naar Cathedral Cove. Een mooie baai, waar je alleen lopend kan komen.

In de laatste week van onze Nieuw-Zeeland reis zijn we nog naar Bay of Islands geweest, in het noorden van het Noordereiland. Mooi allemaal, maar het weer werkte niet meer echt mee. In het Waipoua Forest aan de westkust hebben we de Tane Mahuta bezocht. Dat is een reusachtige kauri boom, (zijn naam betekend Lord of the Forest) hij is naar schatting tussen de 1250 en 2500 jaar oud.
Daarna zijn we naar Auckland gegaan, en wel naar de dierentuin om toch nog de kiwi te zien. Het is de nationale vogel van Nieuw-Zeeland, die verder nergens anders voorkomt. In het wild zie je ze bijna nooit. Ze zijn vooral 's nachts actief, dus we hadden een nightwalk geregeld een paar dagen eerder, maar vanwege regen ging die niet door. Maar in de dierentuin hebben we 'm dan toch nog gezien! Slechts één, want ook daar laat ie zich nog maar moeilijk vinden. Geen foto helaas, want het was in een donker hok.. Ten slotte zijn we Auckland zelf nog in geweest. (Ook de Fat Camel/Nomads gezien Hellen!)

En toen was het tijd om de camper in te leveren! Na zes weken was het wel een beetje ons eigen huis op wielen geworden, ondanks z'n mankementen af en toe! Het is gewoon fijn om zo lang weer een zelfde bed te hebben (ook al lagen we op een keukentafel haha). Maar goed, we hebben 'm toch maar achtergelaten en zijn in vijf uur naar Papeete in Tahiti gevlogen. Ook weer een geweldige bestemming, de foto's en het verhaal daarvan zullen niet zo lang op zich laten wachten als bij Nieuw-Zeeland het geval was!

Lieve luitjes, dank alvast voor de moeite om 't hele verhaal weer te lezen en jullie leuke reacties. Tot snel maar weer!

Groetjes,
Pim en Lotte

Reacties

{{ reactie.poster_name }}

Reageer

Laat een reactie achter!

De volgende fout is opgetreden
  • {{ error }}
{{ reactieForm.errorMessage }}
Je reactie is opgeslagen!